Moeite met dt’s, ingewikkelde woorden en punten en komma’s: Benno van Vugt is al zolang hij zich kan herinneren laaggeletterd. Dat betekent dat hij lezen en schrijven lastig vindt. Maar zich ervoor schamen? Geen moment. “Ik schrijf zoals ik praat en verbloem dat niet. Mensen begrijpen me wel.”

Hoe schrijf je Suzuki?

“Laatst had ik een nieuwe auto gekocht, een Suzuki. Ik wilde dat appen naar een vriend, maar had geen idee hoe je dat merk schrijft. Z…o…e… ik wist het al snel niet meer. Ik heb toen een foto van de achterkant van de auto gemaakt en die gestuurd”, lacht Benno. Niet heel handig, maar ook weer geen groot probleem. “Ik heb vooral moeite met spelling. Ik schrijf zonder punten en komma’s en ben vaak in de war met de lettervolgorde. Maar ik schaam me er niet voor hoor. Mensen begrijpen me uiteindelijk wel.”

Van de basisschool naar de fabriek

Naar school gaan was voor Benno geen vanzelfsprekendheid. De basisschool heeft hij afgemaakt, maar een vervolgopleiding kwam er niet van. Benno: “Op mijn 14^e werkte ik al in een schoenenfabriek. Begrijpend lezen en goed leren schrijven heb ik nooit geleerd.” Tijdens zijn jeugd had hij weinig last van zijn laaggeletterdheid. Dat kwam pas later, toen hij een eigen bedrijf begon. “Ik moest brieven naar klanten versturen, maar die begrepen mijn taalgebruik vaak niet. Ik besloot er maar gewoon eerlijk over te zijn. Dat werkt, want nu mensen van mij weten dat ik schrijf zoals ik praat, maawen ze niet meer over punten en komma’s.”

Failliet verklaard

Hoewel Benno met een lach over zijn laaggeletterdheid praat, is niet goed kunnen lezen en schrijven echt niet altijd een pretje. Benno: “Mijn laaggeletterdheid heeft voor mijn faillissement gezorgd. Ik dacht een grote, dure printer geleased te hebben, maar er bleek een koopcontract aan vast te zitten. Ik had dat ding dus gekócht, niet geleased. Ik heb de printer snel teruggegeven, maar moest wel gewoon betalen. Ik ben toen failliet verklaard.” Sindsdien laat hij moeilijke brieven en contracten lezen door mensen die de taal beter begrijpen. “Ik krijg soms brieven van de gemeente of mijn dokter waar ik niets van snap. Er staan zoveel moeilijke woorden in. Na drie keer lezen lukt het vaak wel, maar liever ga ik met die brief naar iemand toe die het beter begrijpt.”

Computercursus via het Taalhuis

Of Benno er ooit over nagedacht heeft iets te doen aan zijn laaggeletterdheid? “Nee hoor, ik kan me goed genoeg redden. Wat ik wel overweeg, is een computercursus. Ik kan nog geen foto bij een e-mail voegen. Misschien moet ik toch de stap naar een Taalhuis eens zetten”, zegt Benno. Wat Benno andere mensen die laaggeletterd zijn wil meegeven? “Wees er eerlijk over en verbloem het niet. En schaam je er vooral niet voor dat je lezen en schrijven lastig vindt!”